Nedir Bu Covit-19 (Corona Virüsü) ? hastalığa neden olan etkenler, hastalığın etkileri, tedavi süreci, türkiye sayısı - ankara bağlıca,çayyolu haritası yaş aralığı ve korunma yöntemleri.
İnsanlarda ve hayvanlarda hastalıklara sebebiyet veren bir virüs grubu bulunmaktadır. Bu virüs grubunun adı ‘Coronavirüs’ tür. Genellikle hayvanlarda hastalıklara yol açan bu virüsler bazen de insanlarda ölümlere varabilen hastalık tablolarına neden olabiliyor. Bu durum Bilim insanlarının zoonotik olarak adlandırdığı durumdur, yani hayvanlardan insanlara bulaşabilirler. Coronavirus’lar (Cov), soğuk algınlığından Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS – CoV) ve Ağır Akut Solunum Sendromu ( SARS-CoV) gibi daha ciddi hastalıklara neden olan bir virüs ailesidir. Yapılan kapsamlı araştırmalar sonucunda, SARS-CoV’un misk kedilerinden, MERS-CoV’un ise tek hörgüçlü develerden insanlara bulaştığı ortaya çıkmıştır. Henüz insanlara bulaşmamış olan ancak hayvanlarda saptanan birçok coronavirüs (koronavirüs) mevcuttur. İnsanlarda Coronavirus’un neden olduğu hastalık basit soğuk algınlığından ağır akut belirtilere kadar varabilmektedir. COVID-19 virüsü, SARS-CoV ve MERS-CoV’unda içinde bulunduğu beta-coronavirus ailesi içinde yer almaktadır.
İlk vakalar, Wuhan’daki bir hayvan pazarı ile ilişkilidir. 27 Aralık 2019 tarihinde Wuhan’daki bir hastaneye ağır zatürre tanısıyla üç hasta yatırılmıştır. İlk vaka, Wuhan’daki hayvan pazarında balık satıcısı olan 49 yaşında bir kadındır. 23 Aralık 2019 tarihinde ateş, öksürük ve göğüste sıkışma hissiyle belirti vermiştir. Dört gün sonra ateşi düşmüş, öksürük ve nefes darlığı ise artmıştır ve yapılan testler sonucunda zatürre ile uyumlu bulgular görülmüştür. İkinci hasta, hayvan pazarından sıklıkla alışveriş yapan 61 yaşında bir erkektir. Bu vakada, ateş ve öksürük 20 Aralık 2019 tarihinde başlamıştır. Hasta bir hafta sonra solunum sıkıntısı ile hastaneye başvurmuştur. Hastanede ilk iki gün içinde giderek kötüleşmiş ve entübe edilerek mekanik ventilatöre bağlanmıştır. İlk hastalarda alınan örnekler bilinen tüm hastalık grupları için test edilmiştir. Yarasa SARS-CoV virüsüne yüzde 85 oranında benzerlik gösteren yeni bir Coronavirus (2019-nCoV) tanımlanmıştır.1 Ocak 2020 tarihinde virüsün çıkış yeri olduğu düşünülen Wuhan’daki hayvan pazarı kapatılmıştır. Hastalığın erken evre belirtileri; öksürük, göğüste sıkışma, ateş ve nefes darlığı olarak sıralanabilir. İlerleyen evrelerde öksürük ve nefes darlığı artabilir, solunum sıkıntılarının yanı sıra zatürreye benzer bulgular görülebilir. Virüsün damlacık ve yakın temas ile bulaştığı tespit edilmiştir. Küreselleşen dünyada teknolojinin, ulaşımın , diğer sosyal ağların gelişmesiyle beraber insanların artık bir ülkeden diğer ülkeye ulaşması kolaylaşmıştır. Buda alınan tüm önlemlere rağmen virüsün yayılmasına engel olamamıştır . Öncelikle wuhanın çevre kentlerine yayılarak ilerlemesi ve sonrasında çinli vatandaşların diğer ülkere yapmış olduğu seyahatlerle dünyanın dört bir yanına virüs yayılımı başlamıştır.Ocak ayının sonunda ülkeler Çin ile seyahatlerini durdurmaya başladı. Ancak bu önlemi almak için salgın verilerine göre geç kalınmış bir önlemdi. Ülkelerde yerel olarak coronavirüs yayılmaya devam etti ve virüs dünya çapında salgına dönüştü. Birçok ülke kendi çapında önlemler almaya başladı. Seyahat yasakları ,yarı zamanlı çalışma , temel ihtiyaçlar ve sağlık ekipmanları dışındaki üretim alanlarındaki kısıtlamalar yeterli olamadı. Önüne geçilemeyen enfekte insan sayısı ve ölüm oranlarıyla birlikte birçok ülke sokağa çıkma yasağı ilan etmek zorunda kaldı.
Ülkemizde 11 martta Avrupa üzerinden gelen bir hastanın test sonuçlarının pozitif çıkmasıyla beraber Türkiyedeki coronavirüs yayılımı başlamış oldu. Cumhurbaşkanı tarafından 16 mart 2020 tarihinde alınan tedbirler kapsamında ilk,orta ve üniversite eğitimine ara verildi . Bakanlıklar ve kurumlar salgınla ilgili büyük önlemler almaya başladı. Sosyal mesafe kavramı adı altında toplu alanlardaki hareketlilik yavaş yavaş kısıtlandı. Temel gereksinimler dışında insanların sokağa çıkmamaları gerektiği sürekli vurgulandı. Coronavirüsün bağışıklık sistemini hedef alması ve hastanın geçmişindeki hastalık hikayesinin önemli olması sebebiyle yaşlı insanlar ve kronik hastalar durumdan çok kötü etkileniyor ölümlere varan tablolara yol açıyordu. Bu sebeple 65 yaş üstü insanların sokağa çıkmaları yasaklandı bununla birlikte 20 yaş altı gençlerinde hastalığı hafif veya belirtisiz atlatmaları mümkün olduğundan farketmeden salgının yayılmasına sebebiyet vermemeleri için sokağa çıkmaları yasaklandı. İnsan sirkülasyonunun yoğun olduğu yerler ve binalar ile toplu taşıma araçları sık sık dezenfekte edildi. Vatandaşların mağdur edilmemesi ve hastalığın yayılmaması için sağlık çalışanlarımız büyük bir özveriyle çalıştılar ve çalışmaya devam ediyorlar. Günlük test sayıları arttırılarak mümkün olduğunca fazla insana ulaşılmaya çalışılıyor.Salgının ne kadar süreceği, insanoğlunu ne kadar etkileyeceği bilinmiyor. Bu süreç ne kadar zorlu olsa da alınacak en önemli tedbir yine kişinin kendisinde başlıyor. Kişisel hijyen ve sosyal mesafe kavramlarını ne kadar uygulayabilirsek yayılımı o kadar hızlı durdurabiliriz.
Şunlara dikkat ederseniz hem kendinizi koruyabilir hem de virüsün başkalarına bulaşmasını önlemeye yardımcı olabilirsiniz:
Yapılması gerekenler
• Ellerinizi düzenli olarak 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkamak veya alkol bazlı sıvıyla ovalamak
• Öksürürken veya hapşırırken burnunuzu ve ağzınızı tek kullanımlık mendille ya da dirseğiniz içi ile örtmek
• Kendisini iyi hissetmeyen kişilerle yakın temastan (1 metre) kaçınmak
• Kendinizi iyi hissetmiyorsanız, evde kalıp kendinizi diğer kişilerden ayrı tutmak
Yapılmaması gerekenler
• Elleriniz temiz değilken gözlerinize, burnunuza veya ağzınıza dokunmak
Sağlıcakla kalın…
